ارزیابی جنبه های آسیب شناختی طرح های حمل و نقل درون شهری (نمونه موردی : طرح بزرگراه شهید زین الدین در منطقه 4 تهران)

سالانه حجم زیادی از اعتبارات کشور صرف احداث یا تکمیل پروژه های عمرانی می گردد . با این وجود تاخیر در پروژه های عمرانی ملی یکی از متداول ترین مسائل و مشکلات در اجرای اینگونه طرح ها است که ضمن اتلاف سرمایه های ملی ، موجب از دست رفتن توجیه فنی و اقتصادی در برخی از این پروژه ها می گردد . در این میان توسعه شبکه راه ها در پروژه های درون شهری (بزرگراه، پل و تونل) از اهمیت بسزائی برخوردار بوده و بدیهی است که عدم اجرای موفق و به موقع این پروژه ها از نظر زمان و هزینه بهینه، علاوه بر پیامدهای منفی اعم از منظر نامطلوب شهری، کیفیت نامناسب، اخلال ترافیکی در شبکه عبور و مرور و ... موجب سلب اعتماد شهروندان از مسئولین نیز خواهد شد. بهمین دلیل شناسایی و تحلیل علل تاخیرات امری ضروری به نظر می رسد . با وجود تحقیقاتی که در قالب مقالات و پایان نامه ها در امر شناسایی و تحلیل علل تاخیرات در پروژه های مختلف عمرانی در سطح کشور توسط پژوهشگران مختلف به رشته تحریر در آمده است خلاء یک بررسی جامع و کامل به منظور ریشه یابی دلایل تاخیر در پروژه های حمل و نقل درون شهری از نوع پروژه های بزرگراهی که امروزه کلان شهرهای کشور و به خصوص تهران در سطح گسترده با آن مواجه بوده و سالانه مبالغ هنگفتی از محل اعتبارات شهرداری ها صرف پروژه های بزرگراهی می گردد ، احساس می شود . درتحقیق حاضر دلایل تاخیر در پروژه های بزرگراهی و به طور مشخص پروژه بزرگراه شهید زین الدین واقع در محدوده منطقه 4 کلان شهر تهران مورد ارزیابی و آسیب شناسی قرار گرفته است . جهت انجام تحقیق ، عوامل تاخیر در مسیر اجرای پروژه بزرگراه شهید زین الدین از طریق مطالعه تحقیقات گذشته و مطالعه میدانی به روش مصاحبه با کارشناسان ارشد پروژه شناسایی گردیده و سپس در راستای سنجش میزان تاثیر هریک از این عوامل بر تاخیر پروژه و اولویت بندی آنها و نیز سنجش پیامدهای ناشی از اجرای طولانی مدت طرح بر بافت پیرامون آن دو پرسشنامه تهیه و در اختیار کارشناسان و مسئولین پروژه و نیز کسبه و اصناف مجاور طرح که تحت تاثیر مستقیم اجرای این پروژه بوده اند ، قرار گرفته و داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار spss و تکنیک اولویت بندی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است . بر اساس یافته های پژوهش میدانی کلیه عوامل تاخیر در اجرای پروژه بزرگراه شهید زین الدین در سه گروه عمده مشکلات مدیریتی ، مشکلات اقتصادی و مشکلات اجتماعی تقسیم بندی و سپس اولویت بندی گردیده اند . در پایان بر مبنای نتایج بدست آمده از پژوهش جهت برون رفت از وضعیت موجود و بهبود نظام مدیریتی حاکم بر طرح های عمرانی پیشنهاداتی ارائه گردیده است . x